Het succesvolle reizend DNA-lab van het UMC Utrecht is nu ook beschikbaar voor scholieren op vmbo-niveau. Al 15 jaar bezoeken studenten biomedische wetenschappen scholen door het hele land om met havo- en vwo-leerlingen in gesprek te gaan over DNA-onderzoek. Met de uitbreiding van het reizend lab kunnen jongeren op alle lesniveaus kennismaken met wetenschap en de rol daarvan in hun dagelijks leven.
Bij het reizend ‘Embryolab’ gaan studenten van de opleiding Biomedische Wetenschappen in tweetallen langs bij vmbo-klassen in het hele land. In de lessen maatschappijleer gaan derde- en vierdejaars leerlingen in gesprek met de studenten. Samen bespreken ze ethische en maatschappelijke vraagstukken die te maken hebben met onderzoek aan menselijke embryo’s en het aanpassen van embryonaal DNA.
Het Embryolab is een gezamenlijk initiatief van het Onderwijscentrum en het Center for Molecular Medicine (CMM), beide onderdeel van het UMC Utrecht. De studenten laten de leerlingen meer bekend raken met wetenschappelijke kennis en methoden, op een manier die voor de jongeren aansprekend is en in hun eigen vertrouwde klaslokaal. Tijdens het lab bekijken de scholieren een kippenembryo van dichtbij en doen ze een klein lab-experiment. De studenten bespreken welke mogelijkheden er zijn op het gebied van onderzoek aan embryo’s en het aanpassen van embryonaal DNA. Samen met de leerlingen gaan ze op zoek naar antwoorden op de vragen die dit oproept.
Tijdens het Embryolab geven de leerlingen ook hun mening over stellingen die gaan over embryonaal onderzoek.
De invloed van wetenschap op het dagelijks leven van jongeren
“Met het Embryolab willen we de dialoog over wetenschap in de maatschappij bevorderen, doordat wetenschappers in spé en jonge mensen met elkaar in gesprek gaan en van elkaar leren,” legt Anne-Wil Marissen uit. Zij is de coördinator van het reizend lab. “Dat doen we enerzijds door onze studenten in gesprek te laten gaan met een doelgroep voor wie wetenschap ongrijpbaar voelt. En anderzijds door de jongeren beter bewust te maken van de invloed van wetenschap op hun dagelijks leven en de toekomst.”
Meer dan de helft van de schoolgaande jongeren volgt onderwijs op vmbo-niveau. “Activiteiten in de wetenschapscommunicatie richten zich vaak op een publiek dat al intrinsiek geïnteresseerd is in wetenschap,” aldus dr. Marc van Mil, docent biomedische genetica en initiator van het Utrechtse reizend DNA-lab. “Vmbo-leerlingen hebben vaak minder affiniteit met wetenschap en komen er minder mee in contact, maar ze zijn vaak wel degelijk geïnteresseerd in wat er in de maatschappij gebeurt. Wetenschap gaat iedereen aan, zeker als het direct invloed heeft op het dagelijks leven en onze toekomst. Bij vmbo-leerlingen is het extra zaak om relatief abstracte wetenschap te vertalen naar de persoonlijke leefsfeer. Daarom voeren ze in het Embryolab een dialoog over hoe embryo-onderzoek hún leven en hún toekomst kan beïnvloeden.”
Het Embryolab is ontwikkeld als vervolg op het succesvolle DNA-lab ‘De taal van de tumor’. Het UMC Utrecht biedt dit DNA-lab al aan sinds 2006. Inmiddels hebben al meer dan 85.000 leerlingen aan dit lab meegedaan, en zo kennisgemaakt met DNA-onderzoek bij kanker.
De student-docenten streven naar een les met een open sfeer
Femke Degen studeert biomedische wetenschappen en is student-docent van de DNA-labs. Ze heeft het DNA-lab al aan een vmbo-klas mogen geven.
“Met deze leerlingen ben je nog meer gefocust op het herkennen van signalen uit de klas. In een korte tijd proberen we een relatie op te bouwen met de groep,” vertelt ze. “In de les zoeken we naar een goede balans. Aan de ene kant willen we dat leerlingen opletten en luisteren, aan de andere kant proberen we een open sfeer te creëren waarin ze vragen durven te stellen en met elkaar interacteren. Dat is een hele leuke uitdaging.”
Meer informatie
- Lees meer over het Embryolab van het UMC Utrecht op dnalabs.nl
- Bekijk het DNA-lab Taal van de tumor op dnalabs.nl
- Meer over het Center for Molecular Medicine
